ปี ค.ศ. 1910 เป็นจุดเปลี่ยนครั้งสำคัญในประวัติศาสตร์เม็กซิโก การปฏิวัติเม็กซิโกครั้งนี้ ซึ่งกินเวลานานถึง 10 ปี ได้โค่นล้มระบอบเผด็จการที่ปกครองโดย ปอร์ฟิริโอ ดิอาซ และนำไปสู่การกำเนิดของประเทศใหม่ที่มีความเป็นธรรมทางสังคมและการเมืองมากขึ้น
ดิอาซ ซึ่งขึ้นสู่อำนาจในปี ค.ศ. 1876 นั้น ได้นำเม็กซิโกเข้าสู่ยุคแห่งความเจริญรุ่งเรืองทางเศรษฐกิจ แต่ความเจริญนี้ก็กระจุกตัวอยู่เฉพาะกลุ่มชนชั้นสูงเท่านั้น ในขณะที่ชนชั้นล่างจำนวนมากต้องเผชิญกับความยากจน สภาพการทำงานที่เลวร้าย และการถูกกดขี่
สภาวะเช่นนี้ได้จุดประกายให้เกิดการปฏิวัติขึ้นในที่สุด ฟรานซิสโก อี. มาเดโร นักปฏิรูปชาวเม็กซิกัน ได้เรียกร้องให้มีการเลือกตั้งอย่างเป็นธรรม และการปฏิรูปที่ดินเพื่อให้เกษตรกรมีสิทธิ์ในที่ดินของตนเอง
เมื่อดิอาซปฏิเสธที่จะทำตามข้อเรียกร้องเหล่านี้ มาเดโรจึงประกาศสงครามต่อรัฐบาลและได้จุดชนวนของการปฏิวัติเม็กซิโก การปฏิวัติครั้งนี้ได้รับการสนับสนุนจากกลุ่มผู้คนจำนวนมาก รวมทั้งชาวนา ผู้ที่ถูกกดขี่ และนักปฏิรูป
ในช่วงแรกของการปฏิวัติ สงครามรุนแรงได้ระเบิดขึ้นทั่วประเทศ เม็กซิโกถูกแบ่งออกเป็นสองฝ่าย: ฝ่ายมาเดโรและฝ่ายดิอาซ การต่อสู้ครั้งนี้ส่งผลให้เกิดความเสียหายอย่างใหญ่หลวงทั้งในชีวิตและทรัพย์สินของประชาชน
หลังจากที่ดิอาซถูกโค่นล้มลงในปี ค.ศ. 1911 มาเดโรก็ขึ้นมาเป็นประธานาธิบดีคนแรกของเม็กซิโกภายใต้ระบอบประชาธิปไตย การเลือกตั้งครั้งนั้นถือว่าเป็นการเลือกตั้งที่เป็นธรรมที่สุดในประวัติศาสตร์เม็กซิโก
อย่างไรก็ตาม การปฏิวัติยังคงดำเนินต่อไปหลังจากการล้มล้างดิอาซ เนื่องจากกลุ่มชนชั้นแรงงานและชาวนาต้องการการเปลี่ยนแปลงอย่างรุนแรงมากขึ้น พวกเขาเรียกร้องให้มีการ redistribute ที่ดิน และสิทธิพิเศษอื่นๆ
ในช่วงสงครามกลางเมืองที่ตามมา มีผู้นำสำคัญหลายคนปรากฏตัวขึ้น เช่น ปาโน โช อิเดลโก, เอเกอร์โอ ริดेलและเวอลซุโส มารีอา การต่อสู้ระหว่างกลุ่มเหล่านี้ทำให้เกิดความวุ่นวายและความไม่แน่นอนอย่างมากในประเทศเม็กซิโก
สุดท้าย การปฏิวัติเม็กซิโกสิ้นสุดลงในปี ค.ศ. 1920 เมื่อกลุ่มผู้นำที่เรียกตัวเองว่า “พรรคปฏิวัติสถาปนา” (Institutional Revolutionary Party) ได้ขึ้นสู่อำนาจ พรรคนี้ได้นำเม็กซิโกเข้าสู่ยุคแห่งความสงบและเสถียรภาพ
ผลกระทบของการปฏิวัติเม็กซิโก
การปฏิวัติเม็กซิโกมีผลกระทบอย่างลึกซึ้งต่อประเทศทั้งในแง่ของการเมือง สังคม และเศรษฐกิจ
-
การเปลี่ยนแปลงทางการเมือง: การปฏิวัติได้โค่นล้มระบอบเผด็จการและนำไปสู่การกำเนิดของสาธารณรัฐเม็กซิโก
-
การปฏิรูปที่ดิน: การปฏิวัติได้นำมาซึ่งการปฏิรูปที่ดินครั้งใหญ่ ซึ่งช่วยกระจายความมั่งคั่งจากชนชั้นสูงไปยังชาวนา
-
สิทธิพลเมืองและแรงงาน: การปฏิวัติได้นำไปสู่การยอมรับสิทธิมนุษยชนและสิทธิของแรงงาน
-
การเติบโตทางเศรษฐกิจ: การปฏิวัติช่วยสร้างความมั่นคงทางการเมืองและเปิดทางให้เม็กซิโกสามารถพัฒนาทางเศรษฐกิจ
ตารางเปรียบเทียบก่อน และหลังการปฏิวัติ
| คุณสมบัติ | ก่อนการปฏิวัติ (1876-1910) | หลังการปฏิวัติ (1920- ) |
|---|---|---|
| ระบบการเมือง | เผด็จการ | ประชาธิปไตย |
| การกระจายความมั่งคั่ง | ไม่เท่าเทียม | ค่อนข้างเท่าเทียม |
| สิทธิของแรงงาน | จำกัด | กว้างขึ้น |
บทสรุป
การปฏิวัติเม็กซิโก 1910-1920 เป็นจุดเปลี่ยนสำคัญในประวัติศาสตร์เม็กซิโก การปฏิวัตินี้ได้นำไปสู่การโค่นล้มระบอบเผด็จการ และการกำเนิดของประเทศเม็กซิโกที่เป็นประชาธิปไตยและยุติความอยุติธรรมทางสังคม